ΚΩΣΤΑΣ ΓΚΟΤΖΑΜΑΝΗΣ (Ψυχιατρος)
8η Έκδοση 2021, Πρώτη Έκδοση 2014Ένα παιδί όμως αντιλαμβάνεται καλύτερα από έναν ενήλικα πότε είσαι πραγματικά δίπλα του και πότε το μυαλό σου ταξιδεύει στα δικά σου θέματα. Η παρουσία δεν είναι αρκετή συνάμα η ουσιαστική παρουσία μετράει και ας είναι μικρότερη σε διάρκεια.
263 Σελίδες Μόνο Το γράφω γιατί προσωπικά αν ένα βιβλίο είναι πολύ μεγάλο μπορεί να επιλέξω να μη το διαβάσω.
Δεν είμαι βιβλιοφάγος, έχω διαβάσει ελάχιστα. Αρκετά τα έχω ξεκινήσει και δεν τα τελείωσα ποτέ. Το συγκεκριμένο βιβλίο δε σε αφήνει να μην το τελειώσεις. Θα έλεγα ότι είναι σαν να παρακολουθείς σειρά, ανάλαφρα γραμμένο, σαν θεατρικό.
Έχει 9 κεφάλαια όπου το καθένα αποτελείται από μικρότερες ενότητες. Κάθε ενότητα (1,2 ή 3 σελίδες max) είναι μια μικρή οικογενειακή ιστορία που στις περισσότερες θα ταυτιστείς με κάποιον από τους ήρωες ή θα αναγνωρίσεις οικείες συμπεριφορές. Κάθε ιστορία σίγουρα αποκαλύπτει μεγάλες αλήθειες αναλύοντας το τρόπο σκέψης του κάθε πρωταγωνιστή και αναδεικνύει λάθη που ο καθένας μας μπορεί να κάνει όταν μπερδεύεται η έννοια της αγάπης με προσωπικά τραύματα, φόβους, ανησυχίες, άγχος ή βιασύνη της καθημερινότητας.
Αυτό που σίγουρα μου έμεινε από την πρώτη φορά που το διάβασα είναι ότι κουβαλάμε τους γονείς μας μέσα μας. Θέλει αρκετή δουλειά με τον Εαυτό μας (το γράφει και στο βιβλίο με Κεφαλαίο και μου άρεσε) για να ξεπεράσουμε πρότυπα συμπεριφοράς που έχουν ριζώσει μέσα μας και δε μας αντιπροσωπεύουν ούτε βοηθούν να συνάψουμε υγιείς σχέσεις.
Τι θα γίνει λοιπόν αν από μικροί μαθαίνουμε ότι οι σχέσεις είναι ένα παιχνίδι εξουσίας; Θα συνεχίζουμε να παίζουμε αυτό το παιχνίδι με όποιον συναντάμε και αποκτούμε «σχέση» και θα βρισκόμαστε σε αντιπαραθέσεις χωρίς λόγο, χωρίς να έχουμε κάτι να χωρίσουμε στην πραγματικότητα.
Κράτησα επίσης την υποχρέωση του γονιού να αποδεχτεί πραγματικά το παιδί του και να αποφύγει να αποδώσει οποιοδήποτε τίτλο σε αυτό. Όπως: είναι άριστος μαθητής, δεν είναι καλός στα μαθηματικά, είναι πολύ καλός στην κολύμβηση, είναι αργός, δεν τα πιάνει εύκολα, κλπ…. Όλοι οι τίτλοι καλοί ή κακοί, σύμφωνα με το Γκοτζαμάνη λειτουργούν ως φυλακή για ένα παιδί που συνεχώς εξελίσσεται και μαζί αλλάζουν τα ενδιαφέροντα του, οι κλίσεις του και οι επιδόσεις του. Μας προτρέπει να είμαστε παρατηρητές και υποστηρικτές και να μη βιαζόμαστε να κολλήσουμε μια «ρετσινιά» στο παιδί μας.
Ένα άλλο μεγάλο μας λάθος όπως αναφέρει είναι ότι κατατάσουμε τη σχέση με το παιδί μας ως σχέση εξουσίας. Η γνωστή φράση: «το παιδί θα μας πάρει τον αέρα». Κωμικοτραγικό (και εγώ το έχω σκεφτεί για τα ανιψάκια μου)! Οι ειδικοί φαίνεται να διαφωνούν κάθετα. Τα παιδιά απλά έχουν ανάγκη να συνδεθούν, να νιώσουν ότι έχουν συμμάχους, πρώτα με τους γονείς και αργότερα με φίλους ή με το σύντροφο τους. Θέλουν να ακουστούν και να νιώθουν ελεύθερα να εκφραστούν, να εξερευνούν, να κάνουν λάθη και να δημιουργούν.
«Δε ζούμε το χρόνο που διαθέτουμε, απλώς μετράμε το χρόνο που μας απομένει»
Σελ. 70
Στην παραπάνω σύντομη πρόταση όλη μας η πραγματικότητα… Συνεχώς βιαζόμαστε να τα προλάβουμε όλα και έτσι όταν κάνουμε κάτι δεν είμαστε πραγματικά εκεί αλλά σκεφτόμαστε την επόμενη κίνηση μας, όπως εξηγεί. Ένα παιδί όμως αντιλαμβάνεται καλύτερα από έναν ενήλικα πότε είσαι πραγματικά δίπλα του και πότε το μυαλό σου ταξιδεύει στα δικά σου θέματα. Η παρουσία δεν είναι αρκετή συνάμα η ουσιαστική παρουσία μετράει και ας είναι μικρότερη σε διάρκεια. Η βιασύνη μας επίσης μας ωθεί να αντιδράμε σε κάτι που θεωρούμε πρόβλημα άμεσα χωρίς να το πολυσκεφτούμε. Θέλουμε να λύσουμε κάτι τώρα αλλά η ζωή μας δείχνει ότι όλα θέλουν το χρόνο τους!
Δε θα αναφερθώ σε άλλες προβληματικές συμπεριφορές καθώς αξίζει πραγματικά όποιος ενδιαφέρεται να γίνει καλύτερος γονιός να διαβάσει αυτό το βιβλίο. Θα κλείσω όμως λέγοντας ότι ο συγγραφέας και ψυχίατρος αναγνωρίζει, προς το τέλος, ότι πολλές συμπεριφορές είναι ριζωμένες μέσα μας λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης της χώρας μας. Κουβαλάμε θέλοντας και μη τους γονείς μας, τους παππούδες μας και άλλες γενιές που ζούσαν σε διαφορετικές συνθήκες με άλλες κοινωνικές ανάγκες και αναπαράγουμε συμπεριφορές που στη σύγχρονη εποχή είναι καταστροφικές για την ανάπτυξη ανεξάρτητων, δημιουργικών ανθρώπων. Πολλά από τα λάθη που κάνουμε (ευτυχώς θα έλεγα) δε μας αντιπροσωπεύουν απλά πρέπει να τα αναγνωρίσουμε και συνειδητά καθημερινά να παλεύουμε να γινόμαστε καλύτεροι γονείς.
Κλείνει με ένα σωστό παράδειγμα γονιού ο οποίος σέβεται, εκτιμάει και αντιμετωπίζει το παιδί του σαν ενήλικα. Ο ήρωας αυτός παραδέχεται ότι δουλεύει αρκετά με τον Εαυτό του για να το καταφέρει αυτό. Αναγνωρίζει τα συναισθήματα του, τα διαχειρίζεται και δρα μόνο όταν είναι νηφάλιος και μπορεί να δει καθαρά.
«Μια καλή κουβέντα μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός παιδιού»
Σελ. 122
